GS Bút Xuân Trần Đình Ngọc




Gia đình tôi thời gian đó đang ở Hà Nội. Thầy (bố) mẹ tôi mua một căn nhà hai tầng ở phố Huế làm nơi trú ngụ cho gia đình và cũng là chỗ thầy tôi hành nghề Đông Y từ khi người Pháp bỏ thi Hương (1911) để khuyến khích dân bản xứ (VN) qua Tây học cũng gọi là Tân học.

Sáng sớm ngày 2-9-1945, những cái loa tay bằng tôn ở mọi khu phố Hà Nội đã làm việc hết "công xuất". Người ta kêu gọi, khuyến khích và rủ nhau đến vườn hoa Ba đình để nghe nhà cách mạng Hồ chí Minh - đảng trưởng Việt Minh - đọc Tuyên ngôn Độc lập.

Mẹ tôi lúc đó đang còn ở quê Nam định với một nửa gia đình và vài mẫu ruộng tư điền cấy hái để có thóc ăn suốt năm. Mấy chị lớn đã đi lấy chồng nhưng còn vài chị và anh trai tôi còn độc thân vì chưa tới tuổi, mẹ tôi phải quán xuyến việc nhà là vậy để thầy tôi yên tâm hành nghề Đông y của ông. Vì vậy ở Hà Nội lúc đó chỉ có thầy tôi, hai anh em tôi và một người tớ trai giúp việc lặt vặt.

Từ 1945 trở về trước, ngành Tây y còn phôi thai, thuốc Tây còn rất hiếm dù chỉ là những thứ thuốc thông thường như Aspirine, Quinine, Dagenan, thuốc tiêu chảy, nhức đầu v.v… Ấy là ở Hà Nội, Hải Phòng chứ nếu là thôn quê xa thành phố thì còn hiếm hơn nữa. Vì vậy ngành Đông Y của thầy tôi, hoàn toàn học theo người Tàu và học bằng chữ Nho vẫn còn được trọng dụng. Bác sĩ Pháp lúc đó còn rất hiếm và họ đa phần chỉ chữa cho dân Pháp là dân có lương cao có thể trả cho thầy thuốc. Dân Việt những thông, ký, phán làm việc cho chính quyền Pháp cũng không đủ tiền để đi BS Tây thì làm gì dân nghèo VN dám nghĩ tới điều đó. Vả lại, đi BS Tây phải nghe được tiếng Tây, hay phải có Thông dịch viên để nghe lời BS dặn cách uống thuốc, ăn uống, kiêng cữ v.v…Nguyên việc đó đã trở ngại rồi!

Thầy tôi và hai anh em tôi vừa từ Hải Phòng lên Hà Nội ngày 25-8-1945 sau khi đã dự cuộc mít tinh do Việt Minh tổ chức trước Nhà hát lớn Hải phòng ngày 21-8-1945 để ông Hồ chí Minh hiệu triệu dân chúng cùng với đảng Việt Minh (Việt Nam Độc lập Đồng minh hội) nổi lên đánh Pháp thực dân giành lại quyền Độc lập cho nước nhà.

Nghe loa và Khu phố loan báo, thầy cho hai anh em tôi (anh tôi đã hơn 20 tuổi nhưng vẫn còn độc thân, tôi mới 13 tuổi và là con út của thầy mẹ tôi) đi ra vườn hoa Ba đình nghe ông HCM nói nhưng thầy tôi không đi. Ông nói ông không lạ gì ông Hồ này vì hai chục năm trước, khi ông Hồ bán cụ Phan bội Châu cho Mật thám Pháp, thầy tôi có đến thăm cụ Phan sau khi tòa án Pháp xử cụ tử hình. Còn nhớ bữa hai cha con đi dự mít tinh tại nhà hát lớn Hải Phòng, thầy tôi bảo tôi sau khi đã quan sát ông HCM ở một khoảng cách gần, khi ông Hồ niềm nở bắt tay đồng bào vây xung quanh (nguyên văn):

"Tay này rất gian hùng và quỷ quyệt. Cái mặt chuột kẹp của ông ta chứng tỏ một người gian xảo, lừa dối, thiếu thành thật. Đôi mắt luôn luôn đỏ, con người này rất hiếu sát, ông ta sẽ giết nhiều người Việt không đồng chính kiến với ông ta và sau này có thể cả bán nước."

Tôi còn nhớ lúc đó, ông HCM cái mặt gầy đét sát vào da, lưỡng quyền cao, mặt ngăm đen, người gầy, chân tay lỏng khỏng. Mặt phía trên rộng nhưng phía dưới hoắt lại nên thầy tôi gọi là mặt chuột kẹp. Những cận vệ nói rằng sau này HCM sang Nga để tu sửa bộ mặt cho nở nang phía dưới, cho có nét phúc hậu chứ nguyên thủy khuôn mặt rất gian ác và thâm độc.

Hai anh em tôi cuốc bộ từ chợ Hôm lên Bờ Hồ rồi tới vườn hoa Ba đình. Suốt dọc đường, từ các ngõ ngách đổ ra, người lớn, trẻ em nườm nượp. Cờ đỏ sao vàng của Việt Minh đầy phố, lá lớn, lá nhỏ, y như Trần Dần sau này mô tả:

Tôi đi không thấy phố, không thấy nhà

Chỉ thấy mưa sa trên mầu cờ đỏ

Từ nơi xuất phát, có những khu phố hoặc nhóm người (lúc đó chưa tổ chức thành đoàn thể như Nhi đồng cứu quốc, Hội Phụ nữ cứu quốc, Thanh niên xung phong, Hội Bô lão cứu quốc v.v…) đã bảo nhau đi thành hàng, có lá cờ Việt Minh đi đầu, hướng ra vườn hoa Ba đình. Người đông đảo như vậy nhưng xe cộ đi trên đường không bị kẹt; có những thanh niên hay cụ già tự động đứng ra chỉ huy, sắp hàng cho ngay và đi rất có trật tự, chỉ dùng một bên của lòng đường còn dành bên kia cho xe cộ. Vả lại, người lúc đó chưa đông lắm. Thập niên 30, cả nước Việt Nam dân số khoảng 25 triệu. Nơi ở chen chúc nhất là thành phố Hà Nội, rồi đến Hải Cảng, còn các tỉnh khác như Nam định, Thái bình, Hưng Yên, Hải dương v.v…vẫn không đến nỗi. Trong Nam đất vốn rộng, người thưa, như Sàigòn là đông đúc nhất nhưng vẫn thoải mái, dễ thở.

Sau ngày Việt Minh cướp được chính quyền gọi là ngày Tổng Khởi Nghĩa hay toàn dân khởi nghĩa 19-8-1945 mà Việt Minh lợi dụng lúc người QG không kịp chuẩn bị nên đã đánh lừa dân chúng để nhờ vào sức của dân chúng mà cướp chính quyền từ tay người QG là chính phủ Trần trọng Kim. Chính phủ này bị Việt Minh vu khống là thân Nhật, nịnh Nhật, dựa vào Nhật.

Từ sau ngày đó, tức 19-8-1945, tinh thần người dân Hà Nội và cả nước cao vòi vọi vì ai nấy đều mong có một ngày nước nhà Độc lập, thoát ách đô hộ của thực dân Pháp tàn ác hút máu hút mủ dân lành. Chính bởi cái tinh thần yêu nước đó mà kể từ 1945, đã có hàng ngàn thanh niên VN không tiếc sự sống, hi sinh cho đất nước để giành Độc lập, tự do, Dân chủ, Hạnh phúc cho toàn dân trong đó có gia đình mình chứ không phải hi sinh cho lá cờ máu của Việt Minh nhưng Việt Minh tuyên truyền là những thanh niên này hi sinh vì lá cờ Máu trong khi Việt Minh nhập nhằng dùng cờ đảng làm quốc kỳ để thủ lợi và nhồi sọ thanh niên là hi sinh cho lá cờ Máu tức hi sinh cho Tổ quốc Việt Nam. Sau này, những thanh niên đó được kết nạp vào đảng CS cũng phải tuyên thệ trung thành với đảng như một tên nô lệ không hơn không kém vì Việt Minh (Vẹm) coi đảng hơn Tổ quốc. Tổ quốc có thể mất nhưng đảng không thể mất vì mất đảng thì con người CS không còn chỗ nào để bám víu, để tham nhũng, để có quyền, có tiền, cuộc sống phủ phê! Đảng quan trọng là vì thế trong khi Tổ quốc không ban cho họ cái gì!.

Hà Nội hôm nay, 2-9-1945 tưng bừng với cờ đỏ sao vàng, tiếng trống ếch của Nhi đồng cứu quốc (bất cứ cái gì cũng có thêm danh từ cứu quốc: tập tành để cứu quốc, ăn để khỏe mạnh cứu quốc, xung phong cứu quốc, hi sinh cứu quốc, gác bỏ tình gia đình để cứu quốc v.v…) và những lời ca như bài này:

Việt Nam bao năm ròng dưới ách lầm than. Dưới ách quân tham tàn đế quốc sài lang. Diệt phát xít giết bọn chúng tiến lên nền dân chủ cộng hòa. Đời đời áo cơm tự do. Dưới bóng cờ đỏ ánh vàng sao. Mau mau mau vai kề vai không phân biệt già trẻ trai gái cố tiến lên, ta đi lên ta tiến lên ta diệt quân thù. Việt nam, Việt nam ôi nước Việt yêu dấu ngàn năm. Việt nam việt nam muôn năm….

Nơi này đang hát bài này thì nơi kia bắt lên:

Bao chiến sĩ anh hùng, lạnh lùng vung gươm ra sa trường. Quân xung phong, nước Nam đang chờ mong tay ngươi hồn sông núi khí thiêng ghi muôn đời. Ngựa phi nơi xa tai nghe súng vang bên trời điệu kèn rộn ràng. Là trang nam nhi, quyết chiến sa trường, sống thác coi thường, mong xác trong da ngựa bọc thân thế trai…

Ôi những ngày đại hội của dân tộc đó, ngòi bút tôi làm sao tả cho hết nỗi hân hoan vui mừng trên từng khuôn mặt, già cũng như trẻ, trai cũng như gái đã gần 70 năm! Người ta nghe ông Hồ diễn thuyết thì ít mà hát xướng, hô khẩu hiệu, vung cờ máu thì nhiều. Làm như đã ngàn năm dân tộc này chưa nghe được hai từ Độc lập, nó linh thiêng và cao quí không có gì sánh bằng đến nỗi nếu kêu gọi chết cho nền Độc lập ngày hôm ấy thì có cả ngàn người giơ tay. Một sự thực rành rành, tôi không dám nói ngoa. Chẳng phải họ nhưng chính anh em tôi cũng dám hi sinh (dù đã nghe lời thầy tôi nói về ông HỒ LÀ MỘT TÊN LỪA LỌC. Mà đúng thế, cả nước bị y lừa từ ngày hôm đó cho đến hôm nay 9-2013. Nhục nhã quá đau đớn quá!).

Khi anh em tôi tới nơi thì một rừng cờ đỏ sao vàng đã có mặt từ lúc nào. Đoàn thể đến trước đứng gần khán đài, đoàn thể đến sau đứng ngoài xa nhưng cũng nhìn thấy sân khấu cao và lớn ngay giữa. Loa phóng thanh chỉ dẫn nói không ngừng. Các thanh niên trong Ban Trật tự đeo băng đỏ lăng xăng chỉ cho mọi người chỗ đứng, mặt các anh phải là kênh kiệu nhưng ai ai cũng nghe lệnh răm rắp và tự khép mình vào kỉ luật nghiêm túc khi có cuộc mít tinh không tiền khoáng hậu như ngày 2-9-1945 hôm nay.

Đứng gần sân khấu là một tiểu đội lính khoảng 12 người mặc quần áo đen, mũ và sau lưng có dắt cành lá ngụy trang trông rất oai, có khoảng dăm khẩu garant tức súng trường của Pháp, vài người lính quần ống túm bên dưới nhưng vẫn đi chân không làm nhiều phụ nữ cứ xuýt xoa phải đi mua giầy ngay cho các anh chứ đi đánh Pháp mà chân không sao đánh được. (Màn này rất tốt cho Tuần Lễ Vàng do HCM tổ chức sau này, nói là để bộ đội "cụ Hồ" mua vũ khí đánh Pháp nhưng vàng vào tay tướng Lư Hán hầu hết để Lư Hán rút về Tàu! "Cụ" Hồ lúc đó mới 55 tuổi!).

Sân khấu cao lớn, phía sau là một lá đại kì mầu đỏ như máu có ngôi sao vàng to tướng ở giữa, người hiểu biết và có kinh nghiệm thì biết ngay là cờ Cộng sản, nhưng nhiều người dân lúc đó không biết. Vả lại, nếu có biết đó là CS thì họ cũng không hiểu CS là cái gì? Cộng gì cũng được miễn đuổi giặc Pháp ra khỏi bờ cõi và giành được cơm no áo ấm, tự do, thanh bình là vui rồi, không mong gì hơn. Sau này được biết cái sân khấu này và những trưng bày, cờ quạt bữa đó là do ông Nguyễn hữu Đang, một cán bộ CS hoạt động từ thời bí mật, được vinh hạnh giao phó làm cái sân khấu lịch sử. Sau này 1956-1957, trong phong trào Nhân văn - Giai phẩm, Nguyễn hữu Đang bị tù, bị hạ tầng công tác, suốt một cuộc đời còn lại sống trong nghèo đói, nhục nhằn vô cùng đau khổ bởi HCM hành hạ vì bị cho là có tư tưởng "phản động" tức phản đảng! Cũng nói thêm một người "đồng chí" của Nguyễn hữu Đang là bà Thụy An, một Nhà văn trong Nhóm Nhân Văn-Giai Phẩm. Bà Thụy An cũng bị tù tội nhiều năm. Có một lần bà dùng chiếc kim tiêm chọc mù con mắt trái của bà để phản đối ông HCM tàn ác với tù nhân. Khi có người hỏi, bà trả lời:

"Xã hội tồi tệ phi nhân này không xứng đáng để được nhìn bằng hai con mắt!"

Bà là một người phụ nữ hiểu biết rộng, Nữ Văn sĩ kiên cường và quá dũng cảm dù giới đàn ông không thể so sánh.

Anh em tôi đứng chung với một nhóm thanh niên có để biển là từ Hà đông vào. Chúng tôi hô khẩu hiệu nhiều, không nghe ông HCM mấy, đại khái ông nói mà tôi còn nhớ lõm bõm:

"Đây là Bản Tuyên Ngôn Độc Lập cho nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa của chúng ta.

Con người được sinh ra, Thượng Đế đã ban cho tất cả có giá trị bằng nhau, như nhau, được mọi quyền công dân do Hiến Pháp qui định, đó là sự tự do và được theo đuổi (pursuit) hạnh phúc cho đời mình mà không ai có quyền tước đoạt cấm cản hay ngăn trở. Đó là quyền tự nhiên từ khi con người có mặt và cũng là quyền Hiến định của con người. Nước nhà từ nay đã được Độc lập, chúng ta đánh đuổi thực dân Pháp về nước. Chúng ta Độc lập từ ngày hôm nay và mãi mãi. Chúng ta phải đoàn kết, cùng nhau xây dựng đất nước sao cho phú cường, tươi đẹp trăm lần hơn xưa. Muốn được vậy thì toàn dân phải đoàn kết, nhất trí sau lưng nhà cách mạng Hồ chí Minh. Người là vị anh hùng trời sai xuống cứu dân tộc Việt, một ngàn năm mới có một người. Người sẽ mang lại độc lập, tự do, cơm no áo ấm, công bình xã hội cho mọi người Việt. Người tiêu diệt thực dân phong kiến và nạn người bắt nạt người, cường hào ác bá, phủ huyện lý dịch tham nhũng thối nát. Người sẽ xây một xã hội vô cùng tươi đẹp cho mọi tầng lớp nhân dân không phân biệt tôn giáo, già trẻ, sắc tộc, nam nữ. Toàn dân cần phải tuân theo lời Người là chớ nghe theo bọn phản động, bọn thực dân Pháp, bọn đảng phái xôi thịt mà làm hại cách mạng. Kẻ phản động sẽ bị trừng trị nghiêm khắc theo quân luật…

Ở phần cuối bài diễn văn, tôi nhớ ông HCM nói câu này với cánh tay phải giơ lên, bàn tay nắm lại như nắm đấm. Đó cũng là cách chào của các đồng chí với nhau thời gian đó của Việt Minh và từ đồng chí hầu như nghe cả ngày:

Có dư luận nghi ngờ về tôi. Hồ này long trọng thề trước đồng bào rằng Hồ này không bao giờ phản bội đồng bào…Xin đồng bào hãy tuyệt đối tin tưởng nơi tôi, tin tưởng vào tương lai sáng lạn của dân tộc!

Tiếng vỗ tay, la ó cổ súy vang trời dậy đất. Một cán bộ cao cấp đứng trên khán đài giơ nằm đấm lên và bảo mọi người hô theo ông ta:

Việt Nam độc lập muôn năm - Muôn năm

Cương quyết đánh đuổi giặc thực dân Pháp - Cương quyết!

Toàn dân đoàn kết nhất trí đứng sau lưng Chí sĩ cách mạng Hồ chí Minh! Đoàn kết!

Nhà Cách Mạng Hồ chí Minh muôn năm! Muôn năm!

Tiếng hô rền vang như sấm động. Ai nấy nức lòng và hân hoan như cả đời chưa bao giờ được sống những giây phút đáng sống như thế! Rồi lại hát, lại hô khẩu hiệu, lại nhịp chân tại chỗ, lại trống ếch (cả năm, bảy bộ) tất cả gần như điên cuồng vì sung sướng.

Cuộc mít tinh biến thành tuần hành ngay sau đó.

Vì câu giáo đầu có Thượng Đế ban ơn như trên, cóp-pi đúng bản Tuyên ngôn Độc lập (do TT Jefferson là tác giả) của Hoa Kỳ mà các nước Anh, Hoa Kỳ…cho rằng HCM có lẽ cũng tạm được. Người Pháp thì biết rõ HCM là CS nhưng sau khi bại trận thế chiến II, Pháp đã quá kiệt quệ.

Mọi người nghe ông HCM nói mà mê đi. Chúng tôi không nghĩ sẽ làm điều gì để ông không vui lòng mà trái lại, chúng tôi sẽ hi sinh đến giọt máu cuối cùng để chứng minh lòng dạ của chúng tôi đối với đất nước như thế nào?

Khi ông HCM nói xong thì lúc đó cũng đã quá ngọ (tức 12 giờ trưa). Cuộc mít tinh biến thành cuộc tuần hành trên các đường phố thủ đô. Lại cờ đỏ đi đầu, bộ đội cụ Hồ kế đó, dàn trống ếch của Nhi đồng rồi đến các đoàn thể… đi diễu quanh bờ hồ Hoàn Kiếm sau đó tỏa ra các phố rồi mới giải tán.

Đã 68 năm đúng trôi qua, trí óc tôi chỉ còn nhớ bấy nhiêu để cống hiến bạn đọc. Tôi vẫn nhớ lời thầy tôi khuyên tôi năm xưa: Chớ theo ông Hồ mà ân hận! Tôi chưa làm điều gì để phải ân hận nhưng tôi thực sự tiếc cho đất nước: giá được một người khác với ông HCM thì nước VN bây giờ chắc không thua bất cứ nước nào ở Đông Nam Á (ngoại trừ Nhật bản). HCM có cái may ngàn năm một thuở nhưng ông ta bỏ đi mà chỉ chăm chú rao giảng chủ thuyết hoang tưởng tàn độc Mác-Lê khiến dân VN là dân tộc đau xót, bi đát nhất trên hành tinh này.

Những thanh nam, thanh nữ cỡ tuổi anh tôi lúc đó như Tô Hải, Bùi Tín, tướng Nguyễn trọng Vĩnh, Hữu Loan, Hoàng Cầm, Văn Cao v.v…ngày nay đã khoảng 90 tuổi trở lên, được gọi là những "Lão thành cách mạng", thật ra là những kẻ phá nước vì đi theo Hồ tặc, giúp dập Hồ tặc tàn ác với dân, cưỡng chiếm miền Nam (đang an lành, no ấm) và dâng nước cho giặc Tàu xâm lăng! Thầy tôi (sinh 1892) chỉ là một Nhà Nho lỡ vận (không được đi thi Hương) mà ông cũng biết giặc Hồ là CS, tàn ác, dã man, ích kỉ, nên khuyên anh em tôi và những người ông quen biết không nên đi theo giặc Hồ. Người Công giáo nói chung đều kị giặc Hồ, từ nguyên thủy cho đến ngày nay không đi làm tay sai cho y khác hẳn với một số sư sãi Phật giáo, lợi dụng chiếc áo cà sa, có khi là cán bộ giả làm sư tăng, quậy phá VHCH làm lợi cho giặc Hồ như vụ Trí Quang giết chết TT Quảng Đức và nhiều vụ khác đã thấy rất nhiều. Thế thì những danh tánh vừa kể cùng hàng trăm ngàn, cả triệu kẻ khác như Nguyễn mạnh Tường, Trần đức Thảo, Nguyễn khắc Viện, Cù huy Cận, Xuân Diệu, Dương quỳnh Hoa, Nguyễn hiến Lê, Hoàng xuân Hãn…há lại không biết mà đi theo làm tay sai cho giặc Hồ gây ra núi xuơng sông máu cho một VN điêu tàn như ngày nay. Năm 1954, gần 1 triệu người nông dân Bắc Việt bỏ tất cả để di cư vào Nam tìm tự do, tránh họa CS nào họ có được học chi mà họ cũng biết rõ phải tránh Vẹm như tránh hủi. Chẳng qua là do thói ham quyền chức, vật chất, tiền bạc VGCS hứa ban cho rồi vào mà hưởng chức quyền, ăn trên ngồi trốc, tài sản rủng rỉnh xung quanh không ai bì kịp nên mới ra thế. Hãy coi Tố Hữu, Võ nguyên Giáp, Trần huy Liệu…là biết. Tố Hữu không đến nỗi ngu để biết rằng sẽ làm đầy tớ cho Khựa, mất nước nhục nhã, cay đắng nhưng y vẫn tham chức tham quyền và của cải nên muối mặt mà xu nịnh, khen gẫy lưỡi.

Ngày 2-9-2013 mang đến cho tôi một nỗi buồn và tiếc nuối. Giá như HCM chỉ được 1/100 thánh Gandhi hay Đức Đạt Lai Lạt Ma Tây Tạng thì cuộc sống của 90 triệu người VN nay vô cùng khác. Và cũng giá các "lão thành cách mạng" thế hệ anh tôi khôn ngoan hơn một tí thì ngày nay đâu có cười đau khóc hận, cái thân phận nô vong giặc Tàu nhục nhã đến bao giờ và nước biển nào rửa sạch được?

Ngày 2-9-2013

Bút Xuân Trần Đình Ngọc