Trọng Nghĩa - Với thỏa thuận gọi tắt tiếng Anh là IRP (Increased Rotational Presence = Sự hiện diện luân phiên được tăng cường) đang được đàm phán giữa Manila và Washington, Mỹ đang chuẩn bị đưa thêm binh lính và thiết bị vào Philippines. Tuy nhiên, hôm qua 16/08/2013, Manila vẫn nhấn mạnh Mỹ sẽ không đặt căn cứ quân sự thường trực, và mức độ tăng cường sẽ tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể từng lúc.

Trong một bản thông báo công bố khuya hôm qua, được báo chí Philippines hôm nay trích dẫn, Bộ Ngoại giao Philippines khẳng định rằng việc quân đội Mỹ gia tăng sự hiện diện hoàn toàn không đồng nghĩa với việc có căn cứ Mỹ trên lãnh thổ Philippines :

« Không có căn cứ trên thực tế hay bất kỳ loại cơ sở quân sự nào khác (của Mỹ). Phái đoàn đàm phán Philippines sẽ hoàn toàn tuân theo các quy định trong Hiến pháp Philippines nghiêm cấm một cách rõ ràng việc thành lập các căn cứ quân sự ngoại quốc trên lãnh thổ Philippines ».

Cũng theo Bộ Ngoại giao Philippines, Thỏa thuận IRP sẽ đi sâu vào chi tiết các chiến dịch sẽ được tiến hành trong tương lai, trong lúc số lượng binh lính Mỹ được phép trú đóng trong nước sẽ « phụ thuộc vào quy mô các chiến dịch mà hai bên sẽ chấp nhận. »

Bản thông báo nói rõ : « Chúng tôi không thảo luận về việc đóng quân. Chúng tôi chỉ nói về sự hiện diện liên quan đến các hoạt động và các hoạt động đó sẽ được tổ chức tại các cơ sở hoặc các khu vực thuộc quyền sở hữu hoặc kiểm soát của Quân đội Philippines. »

Cho đến nay, Hoa Kỳ vẫn thường xuyên tiến hành các cuộc tập trận chung với Philippines, và có một lực lượng luân phiên gồm khoảng 500 quân có mặt ở miền Nam Philippines. Với thỏa thuận về việc tăng cường sự hiện diện luân phiên đang thương thuyết, Lầu Năm Góc có thể gửi thêm binh sĩ và thiết bị tiên tiến đến Philippines, hoặc tham gia nâng cấp các căn cứ trên lãnh thổ nước bạn.

Nếu quân số Mỹ tại Philippines trong tương lại là một điều bí mật, thì các căn cứ nơi lực lượng Mỹ có thể đóng quân sẽ được tiết lộ. Trả lời hãng tin Anh Reuters,  Trợ lý Ngoại trưởng Philippines Carlos Sorreta, trưởng đoàn đàm phán của Manila cho biết là đã có danh sách các khu vực cụ thể mà lực lượng Mỹ được phép đóng quân.

Theo ông Carlos Sorreta, tiến trình thương thuyết thỏa thuận IRP sẽ trải qua ít nhất 4 vòng. Sau vòng một ở Manila, vòng thứ hai sẽ được tổ chức ở Washington vào cuối tháng Tám năm 2013. Philippines mong muốn sớm đúc kết thỏa thuận này để tăng cường khả năng phòng thủ, đặc biệt là vùng biển đảo của mình ngoài Biển Đông đang bị Trung Quốc từ từ gặm nhấm.