Trọng Nghĩa - Bị tố cáo về âm mưu độc chiếm bãi Scarborough nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines trên Biển Đông, Bắc Kinh vào hôm qua 05/09/2013, đã cáo buộc Manila cố tình khuấy động tình hình. Trong một cuộc họp báo, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cho rằng Philippines đã vô cớ gây rắc rối về một vùng lãnh thổ vốn thuộc chủ quyền Trung Quốc.

Theo phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc : « Nếu thực sự quan tâm đến bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông, Philippines nên thành tâm tôn trọng và thực thi bản Tuyên bố về Ứng xử DOC, tạo ra một môi trường tốt và điều kiện thuận lợi cho các cuộc đàm phán về bộ Quy tắc Ứng xử, và đừng vô cớ gây rắc rối và tạo ra sự cố. »

Tuyên bố của Bắc Kinh nhằm đáp trả lời tố cáo vừa được Philippines đưa ra, với hình ảnh dẫn chứng cụ thể, theo đó Trung Quốc có kế hoạch lấn chiếm bãi cạn Scarborough, và đã cho trồng 75 trụ bê tông tại khu vực này để chuẩn bị xây dựng cơ sở. Hành động này, theo Manila, rõ ràng đã vi phạm Bản Tuyên bố DOC được Trung Quốc và ASEAN ký kết năm 2002.

Phát biểu trước Hạ viện Philippines, Thứ trưởng Ngoại giao Evan Garcia vừa cho biết là Bộ Ngoại giao nước này đang nghiên cứu báo cáo của Bộ Quốc phòng về các khối bê tông mà Trung Quốc đã cho dựng trên bãi Panatag, tên mà Philippines đặt cho bãi Scarborough.

Trong bản báo cáo, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin cho biết là vào ngày 31 tháng 8 vừa qua, các toán tuần tra trên biển và trên không đã phát hiện ba chiếc tàu Tuần duyên Trung Quốc cùng với 75 khối bê tông đặt rải rác trên bãi ngầm này. Báo cáo này dự đoán là Trung Quốc có thể sẽ xây dựng doanh trại cho quân đội đồn trú hoặc các cơ sở khác tại bãi cạn đang tranh chấp này.

Bà Erlinda Basilio, Đại sứ Philippines tại Bắc Kinh, đã được cấp tốc triệu hồi về nước để tham khảo ý kiến, và theo Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario vào hôm qua, bà Basilio sẽ trở lại nhiệm sở ở Bắc Kinh ngay hôm nay hoặc ngày mai.

Theo giới quan sát, hành động lấn lướt của Trung Quốc đối với Philippines diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc và khối ASEAN dự trù nói chuyện với nhau vào trung tuần tháng Chín này về bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông, mang tính chất ràng buộc về pháp lý, có chức năng thay thế cho bản Tuyên bố ứng xử không có tính cưỡng hành.