Giữa lúc Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama đang cân nhắc liệu có nên tấn công Syria về những cáo buộc cho rằng nước này sử dụng vũ khí hóa học chống phe nổi dậy hồi tuần trước, ông phải xét tới một số yếu tố pháp lý quan trọng.

Theo Hiến Pháp Hoa Kỳ, Tổng Thống là Tổng Tư Lệnh của quân đội, nhưng Hiến Pháp lại trao quyền tuyên bố chiến tranh và kiểm soát ngân quỹ tài trợ chiến tranh cho quốc hội.

Ngoài ra, một đạo luật về quyền hạn trong chiến tranh áp dụng đã 4 thập niên nay đòi Tổng Thống Mỹ phải báo cho quốc hội nội trong 48 giờ đồng hồ quyết định gửi binh sĩ đi tham chiến, đồng thời không cho phép các lực lượng quân sự Mỹ được triển khai quá 60 ngày, nếu không có sự chấp thuận của các nhà lập pháp.

Từ khi có hiệu lực, nghị quyết về các quyền hạn chiến tranh đã gây tranh cãi giữa các vị Tổng Thống và quốc hội Hoa Kỳ. Các nhà lãnh đạo Mỹ đã nhiều lần ra lệnh can thiệp quân sự ở nước ngoài sau khi tham khảo ý kiến của giới lãnh đạo quốc hội, tuy nhiên không mưu tìm sự chấp thuận qua một cuộc biểu quyết tại quốc hội.

Một giáo sư dạy môn Quan hệ Quốc tế tại Đại học Boston, ông Michael Corgan, nói với Đài VOA rằng Tổng Thống Obama sẽ được rộng tay hành động chống Syria, nếu ông quyết định làm việc ấy.

Hai năm về trước, Tổng Thống Obama ra lệnh cho quân đội tham gia chiến dịch đánh bom Libya để ủng hộ các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc, nhưng ông không mưu tìm sự chấp thuận của quốc hội.

Trong khi chưa có nghị quyết nào về việc tham chiến tại Syria, Hoa Kỳ có thể phải dựa vào các đồng minh như Anh và Pháp, nếu Washington quyết định ra tay.

Một giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói Tổng Thống Obama đang "nghiên cứu những sự kiện trước khi đưa ra một quyết định có cân nhắc về một đường lối có trách nhiệm để tiến tới phía trước."

Trong một cuộc phỏng vấn dành cho đài truyền hình CNN hồi tuần trước, nhà lãnh đạo Mỹ lưu ý rằng "có những quy định trong luật quốc tế" hướng dẫn cách hành xử trong chiến tranh.

Tổng Thống Obama nói "khi chúng ta bắt đầu chứng kiến vũ khí hóa học được sử dụng trên quy mô lớn... thì điều đó bắt đầu có liên hệ tới một số quyền lợi cốt lõi của Hoa Kỳ, về mặt Hoa Kỳ phải bảo đảm vũ khí có sức hủy diệt hàng loạt không được phổ biến, và trách nhiệm của Hoa Kỳ phải bảo vệ các đồng minh, và các căn cứ quân sự Mỹ trong khu vực" .

Ông nói "bất kể vấn đề khó khăn tới mức nào, đây là một điều đòi hỏi sự chú tâm của Hoa Kỳ, và hy vọng của cả cộng đồng quốc tế."

Giáo sư Corgan của Đại học Boston nói cuộc tấn công của chính phủ Syria hồi tuần trước đòi hỏi Hoa Kỳ phải hành động.

Ông Corgan nói Hoa Kỳ phải làm một điều gì đó, nếu không thì chính phủ Mỹ sẽ hoàn toàn mất uy tín tại Trung Đông.